Ontmoeting met moslimvrouwen

door Aukje Paine-Huisman, missionair werker bij Stichting Evangelie & Moslims 

Hebben we eigenlijk wel ontmoetingen met moslimvrouwen?

Velen van ons leven al jarenlang in dezelfde wijk met moslims of ontmoeten hen in ons dagelijkse leven. We zien misschien vrouwen met een hoofddoek in de winkel of moslimfamilies met kinderen in een park, maar zij gaan hun eigen gang en dat doen wij zelf ook. Twee verschillende werelden. Misschien voelen we ons ver verwijderd van deze moslims in ons land, die hun eigen gewoonten hebben, hun eigen geloof, en hun eigen taal. Wie zijn zij? Hoe kunnen we hun wereld binnentreden? En misschien een nog moeilijkere vraag: hoe delen we met hen wie de Here Jezus is, en wat Hij voor ons heeft gedaan?

Wie zijn deze moslimvrouwen?

Binnen de islam zijn veel verschillende stromingen, net als binnen het christendom. Sommige moslimvrouwen zijn streng gelovig en houden zich aan de regels van de islam. Ze bidden vijf maal per dag en vasten tijdens de ramadan. Vele anderen geloven wel in God maar hebben een meer humanistische instelling. Zij vinden het vooral belangrijk om als goed mens te leven. De “gemiddelde moslimvrouw” bestaat dan ook net zo min als de “gemiddelde christenvrouw”. Wel is het zo dat vrijwel alle moslimvrouwen, streng gelovig of niet, zonder schroom spreken over het geloof. God is voor hen betrokken bij hun dagelijkse leven en Hij wordt vaak door hen genoemd als ze vertellen over hun wel en wee. Ze zeggen dan bijvoorbeeld: Ik weet niet hoe dit verder moet, maar God weet het. Of: Ik ben zo blij met mijn dochter, moge God haar beschermen. Een andere gemeenschappelijke noemer van moslimvrouwen is dat vriendelijkheid en warme omgang hen goed doet. Deze vrouwen komen uit warme culturen, waarbij we niet het klimaat van hun land bedoelen maar de omgangsvormen. Samenzijn is belangrijk en gastvrijheid is een erezaak. Door gebrek aan taal en door een culturele kloof, en de onzekerheid die dat veroorzaakt, kunnen moslimvrouwen zich soms terugtrekken uit de Nederlandse samenleving. Maar als wij contact maken met een warm en vriendelijk woord of gebaar, kunnen we het ijs breken en een gesprek op gang brengen.

Hoe kunnen we de wereld van moslimvrouwen binnentreden?

Allereerst is gebed belangrijk, want God kan deuren openen en ons verrassen. In Turkije, waar ik twaalf jaar woonde met mijn gezin, is het contact met de buren belangrijk. Mijn buren brachten me soms een bord vol heerlijk eten. Dat bord hoor je niet leeg terug te brengen, dus ik kookte of bakte iets en bracht dat weer naar hen toe. Zo ontstond er een vriendschap, zelfs toen we nog bijna niet met woorden konden communiceren omdat ik nog maar weinig Turks had geleerd. Toen we vanuit Turkije terugkeerden naar Nederland, woonde er een Turks gezin bij ons in de buurt. Ik groette hen op straat en bad voor hen als ik langs hun huis liep. Op de burendag kwam er een gelegenheid om een gesprekje aan te knopen; iedereen in de buurt was buiten om kleine voortuintjes aan te leggen. Buren raakten in gesprek met elkaar maar niemand praatte met de Turkse buren. Ik maakte een praatje met de Turkse vrouw en merkte op hoe mooi hun druivenrank tegen het huis opgroeide, over de pergola op het dakterras. Ik vertelde haar ook dat ik in Turkije had geleerd om druivenbladeren gevuld met rijst te eten. Een paar weken later kwam haar dochter aan de deur met een bord vol heerlijke gevulde druivenbladeren!

Door in een ander land te wonen, heb ik ontdekt hoe geïsoleerd je je kunt voelen als je de taal niet kent. Het was zo belangrijk dat er Turkse vrouwen waren die tijd namen om met mij te praten, die vriendelijk waren en geduldig. Van hen leerde ik niet alleen de taal maar ook de cultuur, het koken van Turks eten, en hoe ze gasten ontvingen. Wij kunnen praktische hulp bieden aan moslimvrouwen door Nederlands met hen te praten. Dat kan door bijvoorbeeld taallessen te organiseren met een groepje, maar ook door het contact met een enkele vrouw, één op één. Iemand die niet zo goed Nederlands kan spreken, zal misschien zelf al wel vragen of ze met jou mag oefenen.

In moslimculturen nodigen mensen zichzelf uit. Dit is echt wennen voor ons Nederlanders! Als je op straat of in het park een paar keer een gesprekje hebt met een moslimvrouw, of je ontmoet een moslima op je werk, kun je jezelf uitnodigen voor een kopje thee. Het is voor hen een eer om gasten te ontvangen. Wij moeten de drempel even over om te zeggen: Mag ik een keer bij je komen thee drinken? Toch vinden ze het niet vreemd, zeker niet als ze nog niet zo lang in Nederland zijn. En in hun eigen huis voelen ze zich vaak meer op hun gemak dan bij een ander.

Hoe kunnen we ons geloof delen met moslimvrouwen?

Wat altijd belangrijk is: toon interesse en stel vragen. We komen bij wijze van spreken net als een lesauto met een grote L boven ons hoofd bij mensen op bezoek. Als wij een nieuwsgierigheid hebben naar het leven van de moslimvrouw, ontdekken we wat voor haar belangrijk is. Zo leren wij veel, en dat geeft ook mogelijkheden om een gesprek over God te beginnen. Je kunt dan misschien ook iets vertellen over wat het geloof voor jouzelf betekent. Je kunt een Bijbelvers of een kort verhaal voorlezen uit de Bijbel en vertellen waarom jij dat mooi vindt. Een psalm of woorden van Jezus spreken vaak aan. Moslims zien de Bijbel vaak ook als een van de heilig boeken. Bedenkt wat aansluit bij de belevingswereld van de vrouw met wie je spreekt. 

Aylin was een Koerdische vrouw die ik ontmoette bij de internationale kerk in onze stad. Ik bezocht haar daarna in het asielzoekerscentrum. Ze ging door een moeilijke tijd heen, en omdat ik dat wist had ik een stukje uit de Bijbel opgezocht dat haar misschien zou aanspreken. Ik las voor van Jezus en de storm op het meer, en vertelde haar naar aanleiding daarvan over Jezus’ kracht en dat Hij Heer is van de storm, ook de storm in ons leven. Het stukje eindigt met de mensen die vragen: wie is Hij toch, dat zelfs de wind en de zee hem gehoorzamen? Dezelfde vraag kon ik ook aan Aylin stellen: wie denk je dat Hij is?

Zo is er van alles te leren over het contact maken met moslimvrouwen. In veel dingen zijn ze net zoals wij: ook wij houden van vriendelijkheid en warmte, ook wij hebben familie en vrienden nodig, ook wij geven God een belangrijke plaats in ons leven, ook al praten we daar niet altijd zo gemakkelijk over als moslimvrouwen. Wie meer wil horen over het maken van contact met moslima’s, de drempels en hindernissen maar ook de mooie dingen en de kansen, nodig ik van harte uit naar de workshop van Evangelie & Moslims op de regionale Vrouwendag. Daar zullen we dieper ingaan op dit onderwerp en vragen beantwoorden.

Ook beveel ik het boek ‘Jezus’ liefde delen met moslims’ van Fouad Masri van harte aan. Het is verkrijgbaar in de webshop van Evangelie & Moslims.

Dit artikel schreven we voor het Vrouw tot Vrouw magazine, als onderdeel van een tweeluik.
In 2024 verzorgen we ook workshops op de Vrouw tot Vrouw-dagen.