Present in de lichtstad

Voor wie in het donker loopt, is ook een klein lichtje genoeg om de weg te vinden. In de stad van het licht, zoals Eindhoven genoemd wordt, wil een groep Arabischtalige christenen samen met anderen het licht van Jezus Christus laten schijnen voor hun taal- en cultuurgenoten. Hun aantal is nog gering, hun geloof en verlangen is groot. Wie doet er mee?

Iedere tweede maandag van de maand gaat om half zeven ’s avonds de deur van de Nederlands Gereformeerde Emmaüskerk in Eindhoven open om Arabischtalige en Noord-Afrikaanse migranten welkom te heten. Alle migranten die vanavond binnenkomen, zijn afkomstig uit Irak en Syrië. Sommigen kwamen hier al 12 jaar geleden, anderen kwamen mee met de grote vluchtelingenstroom eind 2015. Hun religieuze achtergrond is heel verschillend. Eén echtpaar heeft een jezidische achtergrond, een ander echtpaar heeft een christelijke achtergrond en de rest heeft een moslimachtergrond.

Ik verbaas me er vanavond opnieuw over hoe snel mensen na een traumatische vlucht waarbij men vrijwel alles verloor, hun leven hier oppakken en opnieuw beginnen. Makkelijk is dat overigens niet. Omar vertelt: “Ik wil graag werken. Eerst zeiden ze: ‘Je hebt geen diploma, dus het kan niet.’ Toen heb ik mijn diploma’s uit Irak laten accrediteren en ook een cursus gedaan. Nu ik wel papieren heb, krijg ik een andere afwijzing: ‘Je hebt geen werkervaring in Nederland.’ Natuurlijk heb ik dat nog niet, daarom solliciteer ik juist… Hoe kan ik zo ooit aan werk komen?” 

Na een tijd van ontmoeting met koffie en thee gaat de groep rond een tafel zitten en worden er Arabische en Nederlandse liederen gezongen. Voor Samer Younan, de evangelist van Evangelie & Moslims die de bijeenkomst leidt, is er geen christelijke samenkomst denkbaar zonder liederen. “Muziek raakt je geest. Het is prachtig als je dan de woorden van de Bijbel, woorden van leven, bezingt. Elke cultuur heeft een eigen taal en eigen smaak van muziek. Als we daarmee Christus bezingen, spreekt dat mensen aan.”

Er wordt gezongen uit de Arabisch-Nederlandse liederenbundel die Evangelie & Moslims uitbrengt. De Arabische woorden zijn getranscribeerd zodat de Nederlandse christenen ook bij Arabische liederen enigszins kunnen meezingen. Sommige Arabische liederen zijn vanuit het Arabisch vertaald en op rijm gezet in het Nederlands. 

De Bijbel leren kennen

Na een half uur zingen en bidden, is het tijd voor het lezen en bespreken van een gedeelte uit de Bijbel. We nemen even rustig de tijd zodat iedereen in zijn/haar eigen Bijbel het betreffende Bijbelgedeelte kan opzoeken. Verschillenden hebben namelijk nog geen idee hoe de Bijbel precies in elkaar zit. Een van hen heeft al aangegeven gedoopt te willen worden, twee anderen zijn vorige maand gedoopt. Ze zijn al een tijdje bezig met de Bijbel, maar het karakter van de verschillende Bijbelboeken en de historische achtergrond is onbekend voor hen. Een van de Nederlandse christenen heeft een Bijbelstudie voorbereid aan de hand van Openbaring 2. Waar en wanneer dat zich afspeelde moet dan ook eerst worden uitgelegd. 

Lijden als volgeling van Jezus

De emoties over wat zich in Syrië en Irak afspeelt, komen makkelijk naar boven als we samen de Bijbel lezen. We lezen uit Openbaring 2 over de gemeente Efeze waar de eerste liefde verloren dreigt te gaan. Een van de deelnemers met christelijke achtergrond uit eerlijk zijn worsteling met God dat Hij het toelaat dat kinderen van christelijke gezinnen in Irak worden ontvoerd. Ondanks dat de ouders een enorme losprijs betalen, wordt hun kind toch onthoofd. Een vreselijk verhaal. Het blijkt bij navraag echter niet over zijn eigen gezin, familie of vrienden te gaan, maar over wat hij via het nieuws heeft gehoord. Mensen die persoonlijk met lijden te maken krijgen, ervaren soms juist dan ook Gods nabijheid en hulp. Op afstand zie je niet zo makkelijk hoe God door alle kwaad heen toch ons een weg wijst naar zijn Koninkrijk. Samer herinnert hem eraan dat ieder die Jezus volgt op een of andere manier ook iets zal ervaren van het lijden van Christus. Ook Stefanus werd gedood en velen na hem gruwelijk gemarteld. 

De gasten die vanavond binnenkomen, wonen niet allemaal in Eindhoven. Ik spreek met Omar die al tien jaar geleden uit Irak naar Nederland kwam en een woning in de buurt van Venlo kreeg. Via een vriend leerde hij het christelijke geloof kennen en kwam tot geloof. Een tijdlang bezocht hij behalve een Nederlandse kerk in zijn woonplaats, ook een Arabische Bijbelstudie op donderdagavond in Utrecht waar Samer Younan voorging. Hij was blij dat er in september 2018 een maandelijkse samenkomst in Eindhoven begon, want iedere week naar Utrecht heen en weer was wel wat ver. Een andere man kwam in het azc te Dronten tot geloof. Toen zijn vrouw en kinderen mochten komen, kreeg hij een huis in de buurt van Brunssum. Samer kende beiden en nog enkele andere Arabische christelijke families in het zuiden van het land en nam het initiatief om de kerken in Eindhoven te vragen of zij samen met hem een Arabisch-Nederlandse samenkomst wilden organiseren voor Arabischtaligen in een ruime regio rondom Eindhoven. 

Wie doet er mee?

De NGK-Emmaüskerk biedt gastvrij onderdak voor de samenkomsten en enkele gemeenteleden doen actief mee in het kernteam. Het blijken gemeenteleden te zijn die pas lid waren geworden in de gemeente, zo vertellen ze me. “We dachten: laten we ons maar ergens actief voor inzetten, want op die manier leer je wat mensen kennen in de kerk.” Met Arabischtaligen hadden ze nog helemaal geen ervaring, maar het boeide hen meteen. Daarnaast zijn er christenen uit Venlo betrokken geraakt en de hoop is dat er meer kerken aanhaken en aan de samenkomsten en het missionaire werk meedoen. Want hoe meer kerken en gemeenteleden er meedoen, hoe meer je kunt doen.

“Regelmatig organiseren we een speciale thema-avond met voorafgaand een maaltijd”, vertelt Samer. “Dan delen we vooraf in de omgeving folders uit en nodigen we mensen uit om te komen. Alleen als je mensen uitnodigt, kun je ook verwachten dat ze komen.” 

Kernteam

De leden van het kernteam zijn al een paar uur eerder gearriveerd. Het is een evenwichtig samengesteld team. Vier Nederlandse christenen en vier Arabische christenen die samen het missionaire werk bespreken en voorbereiden. Als ik binnenstap zijn ze bezig om het programma voor na de zomer vast te stellen, met naast maandelijkse Bijbelstudies ook tijd voor een picknick. Een ander onderwerp waarover gesproken wordt, is de vorming van lifegroups. Omdat mensen ver uit elkaar wonen, is het moeilijk om intensief met elkaar mee te leven. Daarom is er een start gemaakt met deze lifegroups, waarin enkele gezinnen die bij elkaar in de buurt wonen elkaar regelmatig opzoeken, met elkaar bidden en Bijbellezen. Het blijft niet alleen bij woorden. Een van de kernteamleden brengt naar voren dat hij contact had met twee Arabische vrouwen die enige tijd geleden gedoopt zijn. Ze zijn verplaatst naar een azc in het zuiden van Limburg. Hij vraagt aan de Nederlandse teamleden waar er een Nederlandse kerk is in die omgeving om hen mee in verbinding te brengen. Meteen wordt er ook even geregeld dat ze een fiets krijgen, want anders kom je in Nederland nergens. Beproefde eenvoudige Nederlandse ‘oplossingen’ en aandacht voor de Arabische achtergrond van mensen kunnen dus prima samengaan. Laten we met die instelling overal in ons land kijken wat we als kerk kunnen doen.