Ex-PVVer Van Klaveren wordt moslim

Vandaag, 4 februari, werd via Radio, TV en andere media bekendgemaakt dat Joram van Klaveren, voormalig kamerlid van de PVV, die de islam jarenlang bestreed, onlangs zelf moslim is geworden. Een verdrietige keuze, want naar mijn mening raakt Van Klaveren iets heel kostbaars kwijt door het christelijke geloof in te ruilen voor de islam.

Joram schreef een boek waarin hij zijn keuze verantwoordt, onder de titel ‘Afvallige’. Met die titel raakt hij een gevoelig onderwerp aan, omdat wie de islam verlaat volgens de klassieke islamitische jurisprudentie de doodstraf verdient. Volgens Van Klaveren heeft dat allemaal weinig met de echte islam en het leven van Mohammed te maken. Hij noemt de oudste islamitische levensbeschrijving van Mohammed van Ibn Ishak, alom gerespecteerd in de islam, een volksfabel. Van Klaveren schetst een ideaalbeeld van de islam, waarvan je moet afvragen in hoeverre die buiten hemzelf om bestaat.

Ik kan me voorstellen dat een ex-PVV-er op een dag ontdekt dat de zaken m.b.t. moslims iets genuanceerder liggen dan hij dacht. Mohammed en de moslims na hem waren immers niet de enigen die geweld hebben gebruikt. Nu schiet hij door naar het andere uiterste in een poging om alles goed te praten wat Mohammed deed. Alle negatieve aspecten die mensen in de islam opmerken, zouden uit verkeerde bronnen komen of er later bij zijn gefantaseerd. Het valt me op dat de levensbeschrijvingen van Mohammed de laatste tijd steeds meer beginnen te lijken op wat de Evangeliën over Jezus schrijven. Dat levert natuurlijk een mooier voorbeeld op, maar er zijn geen ‘bronnen achter de bronnen’ die dat verhaal onderbouwen. Oude teksten hebben hun zelf-exegese . Er zullen steeds weer moslims opstaan die teruggaan naar de klassieke teksten.

Dezelfde vraag kunnen we stellen bij de poging van Joram van Klaveren om het Koranvers dat zegt dat Jezus niet gekruisigd is, zodanig uit te leggen dat Jezus wél gekruisigd is. Over de achtergrond van dat vers is heel veel geschreven, maar behalve Ahmadiyya’s leren vrijwel alle moslims dat Jezus niet is gekruisigd. Die ontkenning is intellectueel natuurlijk moeilijk te aanvaarden. Van Klaveren probeert het weg te verklaren. Op de Radio koos hij voor een agnostisch standpunt en stelde dat hij niet weet of Jezus gekruisigd is.

Van Klaveren geeft aan dat hij moeite had met de christelijke leer dat er iemand anders (Jezus) tussen God en hem in zou moeten staan en voor zijn zonden zou moeten boeten. Hij weet echter dat christenen op grond van het Nieuwe Testament geloven dat Jezus geen gewoon mens is. Dat Hij er al was voordat Hij bij Maria geboren werd, zoals Hijzelf heeft gezegd, en dat Hij één is met de Vader. Als Hij ons vergeeft door zijn offer aan het kruis, is het dus God zelf die onze schuld vergeeft. Dat betekent niet het ontvluchten van onze eigen verantwoordelijkheid, maar juist de erkenning dat het kwaad zo diep in ons menselijk leven verankerd is dat alleen God zelf ons op een ander spoor kan brengen. Dat lukt niet door talloze regels die aan mensen worden opgelegd. Het is juist in de islam dat er behalve regels ook een mens tussen God en ons in komt te staan. Moeten christenen Jezus verlaten, die zijn leven voor hen gaf, om vervolgens de leefregels te volgen van iemand uit de 7^e eeuw in Arabië die op de dag van het oordeel een goed woord voor hen zou moeten doen?

Van Klaveren heeft moeite met de drie-eenheid, maar de islam heeft theologisch zelfs een zeven-eenheid geleerd. Het Nieuwe Testament leert geen filosofische termen over God. Wél dat God naar ons toe kan komen door zijn Woord en Geest. Dat zijn eeuwige Woord tot ons kan spreken in een gestalte van een mens die bij de maagd Maria geboren werd. De islam erkent de maagdelijke geboorte, maar geeft geen afdoende antwoord wat dit betekent. De leerlingen van Jezus ontdekten wie Jezus was toen ze drie jaar lang met Hem optrokken. Daarvan hebben ze een zorgvuldig historisch verslag gegeven dat de eeuwen door mensen heeft overtuigd. Christelijk geloof is ook de ervaring van gelovigen de eeuwen door, overal ter wereld dat Jezus leeft en door de Geest van God ons leven vernieuwt.

Jezus werd als koning Jeruzalem binnengehaald, Mohammed als stadvorst Medina. Wat ze daarna deden is diametraal verschillend van elkaar. Jezus gaf zich over om gekruisigd te worden, Mohammed aanvaardde politieke macht. Het gaat om twee heel verschillende wegen. Twee heel verschillende boodschappen over het karakter van God en wat Hij van ons mensen vraagt. Ik hoop dat Van Klaveren de weg van Jezus nog weer eens opnieuw overweegt.

Cees Rentier

Predikant-directeur stichting Evangelie & Moslims.

Het boek Afvallige (omslag zie afbeelding), is uitgebracht door uitgeverij ‘t Kennishuys.

Cees Rentier schreef op verzoek van de EO ook een brief aan Joram zelf. Deze is hier te lezen.