Een asielboot brengt verrassingen mee
Het aanmeren van een asielboot in je buurt staat bij geen enkele kerk in het beleidsplan. Wat doe je als het toch gebeurt en er plotseling 70 asielzoekers op je stoep staan? Het overkwam Kor van As, predikant van de NGK Oostzaan. Samen met zijn vrouw Evelien zet hij zich in om vanuit hun kerkelijke gemeenschap en de Zaanse wijk Poelenburg waarin ze wonen en werken de brug te slaan naar migranten.
Achter een hoog hek met prikkeldraad liggen op een industrieterrein dichtbij de wijk Poelenburg twee asielboten aangemeerd. In de grauwe drijvende blokkendozen wonen in totaal 600 asielzoekers, voornamelijk mannen. Gelukkig staat het hek open. Als ik met Samer Younan (de evangelist van Evangelie & Moslims) kom aanrijden, herkent een asielzoeker meteen zijn gezicht. Hij is dankbaar om degene van wie hij de liederen, meditaties en lessen op YouTube zo graag beluistert nu ook in levende lijve te kunnen ontmoeten.
Vrijmoedigheid op de boot
Een deel van de asielzoekers zat eerst op een andere asielboot in Huizen en daar ontstond via de kerken al contact. Toen de boot naar Zaandam vertrok, belden ze Samer met de vraag of hij hen daar opzocht. Er was een christen die vrijmoedig met anderen op de boot over zijn geloof sprak. Een andere bewoner van moslimachtergrond, die al in het buitenland christen was geworden, deed hetzelfde. Samer stelde hen voor om een samenkomst te organiseren in een kerk in de buurt en vroeg hen de mensen uit te nodigen. Een paar dagen van tevoren belde hij hen en vroeg: “Hoeveel mensen denken jullie dat er komen?” “Tussen de 50 en de 70” was het verrassende antwoord.
Kor: “Zoveel kwamen er inderdaad. Dat was voor ons wel even schakelen. Net zoals veel kerken in Noord-Holland zijn we maar heel klein en we hebben niet zoveel gezinnen en jongeren. Veel gemeenteleden zijn wel op een of andere manier actief in een kring, maar overdag zijn alleen de gepensioneerden beschikbaar. Jongere mensen zijn allemaal aan het werk of op school. Het is voor ons dus best wel een uitdaging om voor 70 mensen een maaltijd te organiseren in onze kerk en om mensen die vervoer nodig hebben op te halen met een auto.”
Op zoek naar vrijwilligers
Kor: “Die eerste samenkomst was een bemoedigende ervaring voor ons. Met een mooi programma van liederen, meditatie en een maaltijd. We pasten precies in ons Witte Kerkje. We wilden het iedere maand doen, maar we moesten het vanwege een tekort aan vrijwilligers een keer uitstellen. We zoeken ondersteuning van kerken in de omgeving, maar de andere kerken zijn ook allemaal klein en zijn ook druk met hun eigen programma’s. Het kost ons moeite om voldoende mensen te vinden. Je moet niet alleen voldoende vrijwilligers voor praktische zaken, maar ook genoeg mensen hebben die echt tijd en aandacht hebben voor de bezoekers.
Samer zou het liefst iedere week iets aanbieden aan de asielzoekers. “Ze staan nu open voor het evangelie en hebben alle tijd. Het hoeft niet iedere week met een maaltijd te zijn, eenmaal per maand een maaltijd is prima, als er maar wekelijks een moment is voor Bijbelstudie voor degenen die daarvoor openstaan. Die maaltijd eens per maand is in de oosterse cultuur een belangrijke vorm van gastvrijheid die je als kerk kunt laten zien. Als ik op de boot kom, mogen ze geen extra eten voor mij halen in de keuken, maar dan scheppen ze wat meer op voor zichzelf en delen dat met mij. Samen eten schept vertrouwen en verbinding.”
Druk op die bel
Kor: “Op zondag hebben we nog geen vertaling kunnen regelen, maar toch komen er nu iedere zondag verschillende asielzoekers naar de dienst. Ze overbruggen de 4 kilometer naar het Witte Kerkje lopend of fietsend. Samer, lachend: “Ik vertel de mannen altijd: het is een kerk in Nederland en die begint stipt op tijd. Zorg dus dat je er op tijd bent. Een tijd geleden belde iemand mij uit een andere stad, die te laat kwam en voor een dichte kerkdeur stond. Hij bonsde erop, maar niemand deed open. Gelukkig kende ik het gebouw en wist dat er bij een zijdeur een bel zat die tot in de kerkzaal goed te horen was. Ik zei, ga daar naar toe, druk op die bel en laat hem pas los als er iemand komt opendoen. Hij durfde eerst niet, maar ik kon hem overhalen. Toen kwam er natuurlijk meteen iemand aanrennen om open te doen. Het is jammer dat kerken in Nederland zo gesloten zijn tijdens hun mooiste moment van de week.”
De deuren wagenwijd open
Evelien: “Onlangs kreeg ik een uitnodiging van moslims voor een samenkomst. Het bleek om een groep Gülenisten te gaan. Turkse moslims van een intellectuele stroming die missionair heel actief zijn op een manier die veel lijkt op wat christenen doen. Ze mochten kennelijk een kerkgebouw gebruiken. Ik kon er niet bijzijn, maar volgde later via YouTube wat er gebeurde. Het was indrukwekkend hoe goed georganiseerd het was en hoe uitnodigend de islam werd gepresenteerd. Ik dacht: Als wij niets doen, zijn we als christenen in Noord-Holland onzichtbaar vergeleken met alle anderen die aan de weg timmeren. We zouden de deuren van de kerk juist wijd open moeten zetten tijdens onze activiteiten.”
Kor: “We hebben geen vertaler tijdens de zondagse diensten. Maar ik probeer te doen wat ik kan. Ik ben gewend om alleen een mindmap te maken, maar nu schrijf ik toch maar een samenvatting en haal die door google translate. Als er nog tijd is, stuur ik die toe aan iemand die er dan nog even de ergste vertaalfouten uit kan halen. Het is niet ideaal, maar je hebt tenminste iets. Ik merk dat het de mannen toch iets doet om de dienst mee te maken, ook al begrijpen ze veel dingen die gezegd worden nog niet.”
Uitklaptafel langs de weg
Het aantal bezoekers was de vorige maand wat teruggelopen. Reden om ervoor te zorgen dat iedereen op de boten weer weet dat ze welkom zijn. Samer: “Flyeren op de boot is niet toegestaan, maar op de openbare weg ben je vrij om mensen aan te spreken. We kunnen enkele dagen van tevoren met een auto met wat koffie en fris en een uitklaptafel een paar uur langs de weg staan, dan is het nieuws snel weer bij veel mensen bekend.”
Wie helpt er mee?
Kor en Evelien zijn dus dringend op zoek naar andere christenen in hun (wijde) omgeving, die op individuele basis, of vanuit hun kerkelijke gemeente willen helpen met het opvangen van de asielzoekers en organiseren van activiteiten. Vanuit Evangelie & Moslims willen we die oproep onderstrepen. Als kerk kunnen we geen asielcrisis oplossen, maar we kunnen wel de mensen die hier zijn op Christus wijzen en uitnodigen met ons Hem te volgen. De meesten moeten maanden of jaren wachten. Al zouden ze terug moeten naar de regio, ook dan is het belangrijk dat ze Jezus leren kennen en hun weg niet meer alleen hoeven te gaan. Omdat alle asielzoekers jonge mannen zijn, zoeken we vooral mannen of echtparen als vrijwilligers. Je bent voor dit werk niet snel te oud. In de oosterse cultuur is er juist respect voor oudere mensen.
Wie wil meehelpen of meer informatie wil, kan contact opnemen met Kor van As: vanaskor@gmail.com . Neem voor algemene vragen over het contact met Arabischsprekende asielzoekers contact op met Samer Younan: Samer@evangelie-moslims.nl
Cees Rentier